Benim durumum aynen böyleydi. Benzer problemi geçen sene de yaşamış ve
sonucunda Windows destek hattından (çünkü sorunu onlar da çözememişlerdi) yeni
bir Windows 7 kurulumuyla, yani her şeyi sil baştan, kurtulabilmiştim. İngilizce
aksanı ve aramızdaki saat farkından Hindistan’da olduğunu anladığım bir PC
uzmanından aldığım bu desteğe 40$ bayıldığımı hatırlıyorum. Ama mutluluğum kısa
sürdü. Bir sene sonra, aynısının tıpkısı belirtilerle tekrar karşılaştım.
Laptop’umun kronik hastalığı nüksetmişti. Birden fazla Explorer
pencerelerini açarken, Google araması yaparken ve programların, dosyaların çift
tıklanması esnasında gözlemlenen bariz bir yavaşlıktan bahsediyorum.
Bilgisayarım sanki verdiğim komutları anlamıyor, kafası karışıkmış gibi
davranıyor, benzer duraksamalar Word’de yazarken de kendini gösteriyordu. Not:
öyle bir durum ki bir an için farenin bozulduğunu bile düşünüyorsunuz.
Konuya ilk müdahalem Norton Antivirus programıyla oldu. Kendisine çok
güvenirim. Komple bir taramadan ve kurabiye “cookie” adı altında 46 girişi
sildikten sonra her şey yolunda gözüktü. Ama rehavetim maalesef bir gün sürdü.
İkinci gün yeni bir taramada gene aynı “cookie”lerle karşılaştım:
“PUP.Funmoods”. Siliniyorlar sonra geri geliyorlardı. Sorunu Norton Antivirus ile
halledemiyorsam başım gerçekten beladaydı. Bir sene önceki süreci tekrar yaşamaktan
korktum; her şeyi yedeklenecek (en çok müzik ve resim arşivim yer tutuyor),
arkasından yeni Windows (Windows’un sırf güncellemeleri 6 saat sürmüştü) yüklenecek,
sonrasında da kullandığım tüm program ve dosyalarım geri aktarılacaktı.
Ama bu neşteri vurmadan önce hastalığın izini biraz sürmeye karar verdim. PUP;
“Potentially Unwanted Program-Potansiyel İstenmeyen Program” anlamına geliyor
ve Funmoods’da bu programlardan (eklentilerden) biri. Aslında tam anlamıyla bir
virüs veya kötücül yazılım (malware, malicious software) olarak sınıflandırılmıyor.
Bulaşmasının ilerleyen safhalarında ise sinsice tüm vücudu kaplıyor. Norton
Antivirus panzehri ve başka anti-virüsler yetersiz kalınca yerine önerilen
Malwarebytes antibiyotiğini denedim ve nihayet sonuca ulaştım. Size aşağıda
önereceklerim aslında sorunun pratik çözümü, doğrusu ise bilgisayarınızı bir doktora,
PC uzmanına temizletmek.
Funmoods’un
çalışma esasına göre tarayıcınızın (Internet Explorer vs.) herhangi bir
hareketinde veya yeni sayfa açtığınızda kaçak eklenti sizi otomatik olarak
başka sitelere yönlendiriyor. Bunu reklam ve veri toplama amaçlı kullanıyor;
üzerinde gezindiğiniz web sitesinde (Örneğin; ben Amerika’dan Sabah Gazetesinin
sitesine girdiğimde İngilizce reklamlar çıkabiliyor) çaktırmadan alakası
olmayan ürünlerin tanıtımlarıyla karşılaşıyorsunuz. Bu proxy’ler arası gidip
gelmeler bilgisayarınızı yavaşlatmaya yetiyor. Proxy ise network'deki bir makineden diğer makineye bağlanılırken ya
da internet ağında bir sunucuya (kısaca web sitesine) bağlanılırken arada başka
bir sunucunun kullanılması sistemidir. Funmoods, işte buna yol açan kaçaktır.
Tedavi
Aşaması
Öncelikle Malwarebytes
programının ücretsiz deneme sürümünü kendi web sitesinden* indirin ve bilgisayarınızı komple sistem taramasından geçirin. Biraz
zaman alıyor ama bulaşmış olan bütün PUP.Funmoods’ları yakalayıp karantina
altına alıyor. Yakaladıklarını komple silme özelliği ise sadece ücretli PRO
sürümünde mevcut. Malwarebytes
programı sorunu çözerken sizin de ufak bir kaç işlem yapmanız gerekiyor. Tarayıcınız
üzerinde “Araçlar” altında yer alan “Eklentileri Yönet”i tıklayın. Buradaki
“Arama Motoru” ayarınızı Bing, Google vs. herhangi birine çevirin. Listede
“Funmoods Toolbar” var ise bunu oradan kesinlikle silin. “Varsayılan” ayarında önceden
seçtiğiniz arama motorunun yazılı olduğuna emin olun. Kaydedin ve çıkın.
Bir sonraki adım Başlat’a gidip “msconfig” yazın ve
tuşlayın. Karşınıza çıkan pencerede “Başlangıç”ı seçin, altında bir dolu ıvır
zıvır göreceksiniz; iTunes, Msn, Windows Live, Facebook, yazıcılar vs. Bilgisayarınız
aslında çalışmaya başlarken bunlardan hiçbirine ihtiyaç duymaz, siz sonradan
istediğiniz programı tıkladığınızda zaten çalışacaktır. O yüzden sol taraftaki bütün
kutucukları boş işaretleyin ve bu şekilde “Uygula”ya tıklayın, sonra kaydedip
çıkın.
Bilgisayarınızı yeniden başlatmayı isteyip istemediğiniz
sorulacaktır. Tekrardan başlatın. Geçmiş olsun.
Bu hastalık nasıl yayılıyor?
“Bana Funmoods nasıl bulaştı? Size nasıl bulaşabilir?”, merak
ediyorsanız benim en büyük gafletimin Manchester United-Galatasaray maçını
internet üzerinden, hiç bilmediğim bir siteden izlemek olduğunu düşünüyorum. Sitede
önüme çıkan ve masum gözüken reklamları kaldırabilmek için çaresizce hepsine
tıklamıştım. Gerçi maçı seyrettim, sonucunda hem Galatasaray yenildi hem de bu
yenilginin bilgisayarıma götürüsü tatsız oldu. Otur oturduğun yerde, değil mi?
Malwarebytes programının deneme sürümü bir ay sonra
bitiyor. Öncelikle herkese bu programı tavsiye ederim. Anti-virüs programının
yanına yakışan oldukça şık bir destek programıdır. Fiyatı 24.95$. Ayrıca
gelecekte de başınıza gelebilecek benzer PUP’lardan korunmuş oluyorsunuz çünkü
bilgisayarınızı, istenmeyen veri akışını ve yönlendirmeyi engelleyerek, her
türlü proxy’e karşı savunuyor. Diğer seçeneğiniz ise bir PC uzmanına giderek en
az bu kadarlık bir faturanın elinize tutuşturulması. 3-4 senede bir
bilgisayarlarımızı yenilediğimizi düşünürsek (hızla ilerleyen PC teknolojisi
göz önüne alındığında) bana göre Malwarebytes hem pratik hem de hesaplı bir çözüm.
Sonucunda yaşadığım bu tatsız tecrübeyi sizinle de paylaşmak istedim.
Hepinize PUP’suz günler dilerim.*Malwarebytes: www.malwarebytes.org
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder