1 ARALIK GENÇ İNİSİYATİFİ AIDS'LE MÜCADELE EDİYOR

1 Aralık Cumartesi tüm Dünya’da olduğu gibi Türkiye’de de eş zamanlı düzenlenen aktivitelerle HIV/AIDS konusunda ortak bilinç oluşturulmaya çalışıldı. Dünya AIDS Günüyle ilgili araştırmalarımı yaparken “1 Aralık Genç İnisiyatifi” adında ama özellikle bu konuda mücadele veren henüz taptaze bir oluşumla tanıştım. Kendisi halen Toplum Gönüllüleri Vakfı’nda Üreme Sağlığı Akran Eğitimleri Projesini yönlendiren ve aynı zamanda 1 Aralık Genç İnisiyatifi’nin Ulusal Koordinasyonunu yürüten Sayın Bulut Öncü ile faaliyetleri hakkında sizler için bir söyleşi gerçekleştirdim.

1 Aralık Gençlik İnisiyatifi hangi amaçla ve ne zaman kuruldu?

1 Aralık Genç İnisiyatifi; Toplum Gönüllüleri Vakfı (TOG), Türk Tıp Öğrencileri Uluslararası Birliği (TURKMSIC) ve Genç Akran Ağı (Y-PEER) Türkiye tarafından 2011 yılında kuruldu ve bu zamandan beri Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) tarafından desteklenmektedir. Gençlerin cinsel sağlığı ve üreme sağlığı alanında çalışmalar yürüten sivil toplum kuruluşları olarak gençlerin mesajlarını daha güçlü iletebilmek için bir araya geldik. 1 Aralık Genç İnisiyatifi’nin temel amacı 1 Aralık Dünya AIDS Günü’ne gençlerin de katılımını sağlamak… Yani inisiyatif olarak cinsel sağlık eğitimi ihtiyacını ortaya koymaya, HIV/AIDS ile yaşayan bireylerin insan haklarına dikkat çekmeye ve ayrımcılıkla mücadele etmeye çalışıyoruz.
 

Neden özellikle HIV/AIDS konusuna dikkat çekmeyi seçtiniz?

UNAIDS’in verilerine göre gelecek 24 saatte Dünya’da 7400’den fazla insan HIV/AIDS ile tanışacak ve bunların yarısına yakını 25 yaşın altındaki gençlerden oluşacak. Türkiye’de ise 72 milyonluk nüfusun ciddi oranı 25 yaşın altında. Ayrıca 2007 yılında Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu ve Nüfusbilim Derneği’nin yürüttüğü Türkiye’de Gençlerde Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Araştırması’na göre;

- Her 3 gençten 2’si HIV ile yaşayan biriyle aynı odada olmaktan kaygı duyuyor.
- 10 gençten 9’u HIV/AIDS’i bilmiyor.
- Türkiye’de her 10 gençten yalnızca 1’i HIV/AIDS hakkında kendini koruyacak bilgiye sahip.

Aslında tüm bu veriler HIV/AIDS’in gençler için önemini ortaya koyuyor. Bununla birlikte doğru bilgiye ulaşmakta da gençler ciddi sıkıntı yaşıyor. Örneğin HIV/AIDS, sosyal ilişkilerle, aynı odada bulunmakla, öpüşmekle, dans etmekle, tuvaletten veya sivrisinekten bulaşmamaktadır. Korunmasız her türlü cinsel ilişkiyle, kan ve kan ürünleri ile ya da anneden bebeğe geçebilir. Ayrıca HIV/AIDS ile yaşayan bireyler cinsiyet kimliği, cinsel yönelim, yaş, sosyoekonomik durum, iş güvencesi gibi sebeplerle sağlık hizmetlerinden yoksun kalabilmektedir. Biz bu nedenle ‘’HIV/AIDS öldürmez, ön yargılar öldürür! Ön yargılardan uzak cinsellik konuşmak her gencin başlıca hakkıdır’’ diyoruz. Doğru zamanda doğru ilaç tedavisiyle HIV pozitif bireylerin AIDS evresine geçmeden sağlıklı bir şekilde yaşamlarını sürdürebileceklerini anlatmaya çalışıyoruz.
 

Geçtiğimiz Cumartesi Dünya AIDS Günü’ydü, bu konuda ne tür aktiviteler gerçekleştirdiniz?

Bu önemli gün kapsamında Türkiye çapında Ankara, İzmir ve İstanbul başta olmak üzere 30’dan fazla şehirde çeşitli etkinlikler düzenledik. Ankara’da Üreme Sağlığı Eğitimlerini kapsayan stantlarımız Konur Sokak ve Karanfil Sokak’ta açıldı. Film atölyelerinden biri Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde gerçekleşti. Diğeri ise büyük ihtimalle gelecek hafta içerisinde Adana’da yapılacak. Bu faaliyetlere ek olarak basın açıklamalarından prezervatif (kondom) partilerine kadar birçok etkinlik düzenledik. Özetle; gençler üreme sağlığı haklarını talep ettiler ve bu alandaki ihtiyaçlarını ve isteklerini ortaya koydular.
 

1 Aralık Gençlik İnisiyatifi’nde gönüllü olmak ve etkinliklerde yer almak isteyenler gençler nasıl bir yol izlemelidir?

İnisiyatife gönüllü olmak isteyenler düzenli olarak www.1aralik.com web sitesini takip edebilir. Ayrıca www.tog.org.tr sitesinden Toplum Gönüllüleri Vakfı’nın çalışmalarına dâhil olunarak Üreme Sağlığı Akran Eğitimleri Projesi’ne ve 1 Aralık çalışmalarına katılabilirler. Bununla birlikten Facebook ve Twitter üzerinden de çalışmalara destek vermek mümkün. Konu ile ilgili bilgi almak veya sorularını sormak isteyenler de www.birgenclikhikayesi.com ‘u ziyaret edebilir.
 

İleriye yönelik hedefleriniz nelerdir?

Biz gençler olarak, HIV/AIDS ile ilgili önyargılardan kurtulmak için doğru bilgiye ihtiyacımız olduğunun altını çiziyor, okullarda kapsamlı bir cinsel sağlık ve üreme sağlığı eğitimi verilmesinin ihtiyacını vurgulayarak bilgiye ve sağlık hizmetlerine erişim hakkımızı talep etmek için gelecek senelerde de 1 Aralık’ta üniversite kampüslerinde, sokaklarda ve meydanlarda olacağız. Biz gençler, HIV/AIDS’in bir başkasının meselesi olmadığını hepimizin meselesi olduğunun bilincinde, sosyal ayrımcılık ve damgalanmaya karşı, doğru bilgi edinme ve öğrenme hakkımız için, elimizin uzanabildiği her yere dokunmak adına gençliğin değişim gücüyle sesimizi duyuracağız.
 

Peki, Türkiye’deki tabloyu yakından görebilmemiz açısından AIDS ile ilgili verileri kısaca bizimle paylaşır mısınız?

Türkiye’de ilk HIV vakası 1985’te açıklandı. Sağlık Bakanlığı Haziran 2011 verilerine göre Türkiye’de kayıtlı AIDS vakası 4 bin 826’dır. Aralık 2010 verilerine göre 2000 yılında Türkiye’de yeni vaka sayısı 158 iken, 2004’te 210, 2007’de 376 ve 2010’da 627’dir.
 

Okurlarımıza son bir mesajınız var mı?

Gençleri ilgilendiren konularda gençlerin karar alma mekanizmalarına aktif katılımı ve bu katılımın önündeki engellerin ortadan kaldırılması çok önemlidir. Gençlere nesne olarak değil özne olarak yaklaşmak gerekir. Bununla birlikte cinsel sağlık eğitiminin yaşa uygun ve kapsamlı olarak zorunlu eğitim müfredatında yer alması gerekliliği mevcut verilerle de desteklenmektedir. Ayrıca gençleri yargılamayan ve ayrımcılıktan uzak bir yapıda kurgulanması gereken genç dostu sağlık hizmeti veren kuruluşların yaygınlaştırılmasını talep ediyoruz. Gençler olmadan, gençler için olmaz!
 

www.cancavusoglu.info